Caravaggio

Caravaggio
In januari 2019 bezocht ik in het Centraal Museum in Utrecht de tentoonstelling ‘Caravaggio en Europa’. Een prachtige tentoonstelling over de invloed van de Italiaanse schilder Caravaggio (1571-1610) op een aantal Nederlandse schilders.
Al tijdens zijn leven reikte Caravaggio’s roem tot ver buiten Italië. Hij vernieuwde de schilderkunst met zijn realisme, gevoel voor drama en een kenmerkend contrast tussen licht en donker. Hij kreeg veel navolgers, kunstenaars die bekend staan onder de term ‘caravaggisten’.
Daaronder vallen drie Utrechters: Gerard van Honthorst, Dirck van Baburen en Hendrick ter Brugghen. Over hen gaat de tentoonstelling.
De schilderijen maakte diepe indruk op mij. Een aantal Bijbelse taferelen worden zo opnieuw tot leven gebracht. Het mooie van de tentoonstelling is dat een aantal keer hetzelfde tafereel naast elkaar worden getoond, geschilderd door verschillende schilders. Dan zie je waar de betreffende schilder de nadruk op legt. Op het ene schilderij zie je een man die nauwelijks durft te kijken bij de bespotting van Christus, terwijl op het schilderij van zijn collega-soldaten grotesk de spot met Jezus drijven.
 Indrukwekkend vond ik vooral: Het schilderij van Hendrick ter Brugghen, de roeping van Mattheüs uit 1621. Het schilderij is geïnspireerd op Caravaggio’s versie uit 1600 die nog altijd te zien is in Rome.
Ter Brugghen laat de moeilijke keuze van Matteüs zien, door middel van de wijzende vingers van de omstanders en van Matteüs zelf. Hij wijst op zichzelf, én op het geld op tafel. Moet hij zijn werk als tollenaar opgeven, en gehoor geven aan Christus’ oproep? Het dramatische keuzemoment is perfect weergegeven. Zo’n schilderij - daar kan geen preek tegen op.
terug